Dietetyka sportowa - RECENZJA

Stosunkowo niedawno ukazała się, myślę, że wyczekiwana przez duże grono zainteresowanych Dietetyka Sportowa Wydawnictwa Lekarskiego PZWL. Lekturę tworzyło wielu wybitnych specjalistów z różnych dziedzin - dietetyków, lekarzy, biologów, biochemików, farmaceutów, fizjologów i specjalistów od wysiłku fizycznego. Dietetyka Sportowa powstała pod redakcją Barbary Frączka, Jarosława Krzywańskiego oraz Huberta Krzysztofiaka. 

Pierwsze, co jest wyraźnie zauważalne i odczuwalne w Dietetyce Sportowej to jej wielkość i jednocześnie ciężkość. Dietetyka Sportowa to potężny "kawał" materiału naukowego. Posiada ponad 1000 stron i waży ponad 1,5 kg. Zatem już na wstępie możemy spodziewać się ogromnej ilości treści. I mimo tych setek stron tekst nie jest przytłaczający i zwyczajnie ciężki do czytania. Wręcz odwrotnie, całość czyta się bardzo przyjemnie i zrozumiale, a wpływ na to ma m.in. odpowiednia, nie za mała wielkość czcionki, umieszczanie wielu pomocnych tabel, rycin, w tym obrazków, zdjęć, a także zaznaczanie istotnych kwestii. Według mnie Dietetyka Sportowa to książka, z której naprawdę łatwo można czerpać wiedzę, więc jest świetna do nauki czy odnajdywania konkretnych treści potrzebnych nam w danym momencie. Jakościowo publikacja wypada bardzo dobrze, także mimo swojej wielkości nie powinniśmy obawiać się, że podczas czytania czy wertowania kartek zwyczajnie się rozleci.

Typ oprawy: miękka ze skrzydełkami

Ilość stron: 1180

Bibliografia: obecna, na końcu każdego rozdziału 

Skorowidz: obecny

Dietetyka Sportowa to aż 4 ogromne działy, a każdy z nich dzieli się na poszczególne rozdziały, których w sumie jest 51. Pierwszy dział zatytułowany ŻYWIENIE omawia bardzo szczegółowo kwestię dotyczącą takich aspektów jak np. trawienie i przemiana materii, reakcja organizmu na wysiłek fizyczny, biochemia wysiłku fizycznego czy bilans energetyczny. Znajdziemy tutaj także rozdziały o makro- i mikroskładnikach, ich źródłach, pełnionych funkcjach, zapotrzebowaniu, znaczeniu w żywieniu osób aktywnych fizycznie. Wyjaśnione są takie tematy jak wpływ wysiłku fizycznego na funkcjonowanie układu immunologicznego, obecność wolnych rodników, zaburzenia przewodu pokarmowego czy mikrobiotę jelitową. Jeden z rozdziałów przybliża temat alergii i nietolerancji pokarmowych, opisując niektóre z nich, przestawiając sposoby wykrycia i leczenia. Pojawia się także temat zaburzeń odżywiania, m.in. anoreksja, bulimia, kompulsywne jedzenie, bigoreksja, ortoreksja. Jest nawiązanie do występowania tych zaburzeń w sporcie, a także przedstawiona dietoterapia. Ostatni rozdział przybliża temat wpływu alkoholu np. na wydolność fizyczną i gospodarkę wodną. Kolejny dział to DIETETYKA, z którego dowiemy się, jakie są zalecenia żywieniowe dla osób aktywnych fizycznie, jak przygotować się do wysiłku czy jakie strategie żywieniowe będą najlepsze dla regeneracji powysiłkowej. Są tu rozdziały dotyczące sposobów mających wpływ na redukowanie lub zwiększanie masy ciała. Świetny rozdział na temat żywienia dzieci i młodzieży, które są aktywnie związane ze sportem. Jeden z rozdziałów jest poświęcony kobietom, a mianowicie przedstawia niektóre problemy, z którymi częściej może się zmagać kobieta sportowiec. Kolejny temat to sportowiec z cukrzycą i sportowiec wegetarianin. Dalsze rozdziały to diety zalecane w profilaktyce i leczeniu różnych schorzeń, jak np. zaburzenia lipidowe czy niedobory żelaza u sportowców. Wymienionych i opisanych jest także kilka alternatywnych diet i koncepcji żywieniowych, wśród nich np. dieta ketogenna czy paleo. Ostatni rozdział związany jest z psychologią, która ma znaczące powiązanie z odżywianiem. Przechodząc do następnego działu, SUPLEMENTY DIETY zapoznamy się z niczym innym, jak suplementami, które są potencjalnie skuteczne w różnych dyscyplinach sportowych (np. kofeina, białko serwatkowe, sok z buraka) oraz te stosowane ze wskazań lekarskich (witamina D, żelazo). Drugim i zarazem ostatnim rozdziałem z tego działu jest temat dopingu. Przechodząc do końca mamy dział pod tytułem PRAKTYCZNE ASPEKTY DIETETYKI. Tutaj znajdziemy bardzo przydatne i jak sama nazwa tytułu wskazuje praktyczne informacje dotyczące metod pomiaru wydatku energetycznego, kalorymetrii pośredniej, metod oceny sposobu żywienia i stanu odżywienia. Ponad to w jaki najlepszy sposób ocenić stan zdrowia sportowców, na jakie badania zwrócić uwagę, jakie parametry koniecznie monitorować. Ciekawym dodatkiem jest przedstawiona propozycja dziewięciu jadłospisów o różnych kalorycznościach. I tutaj znajdziemy nawet zdjęcia gotowych posiłków. Zamieszczono tu również rozdziały na temat żywienia w sportach indywidualnych, drużynowych oraz w rekreacyjnej aktywności fizycznej (np. trening siłowy, pilates). Ostatni rozdział to fakty i mity w dietetycy. Znajdziesz tu odpowiedzi na takie pytania jak: dlaczego warto jeść kiwi, czy sól morska jest lepsza od kuchennej lub czy zbilansowana dieta musi się składać z pięciu posiłków. Jest to bardzo ciekawy rozdział, mogący rozwiać niektóre wątpliwości mają miejsce w dietetyce. 

Podsumowując, Dietetyka Sportowa to ogromne kompendium wiedzy jednej z najintensywniej rozwijającej się nauki żywieniowej, czyli właśnie dietetyki sportowej. Podręcznik stanowi źródło najnowszej wiedzy z zakresu żywienia osób związanych w mniejszym lub w większym stopniu z aktywnością fizyczną. Zamieszczone informacje są poparte najnowszymi badaniami naukowymi. W stworzeniu Dietetyki Sportowej współpracowało szerokie grono wybitnych specjalistów z różnych dziedzin, nie tylko dietetycznej. To wszystko sprawia, że publikacja ta jest przede wszystkim rzetelnym i pełnym źródłem wiedzy dla dietetyków, którzy swoją pracę wiążą ze sportowcami. Dietetyka Sportowa będzie też bardzo dobrym podręcznikiem dla studentów i nauczycieli akademickich związanych z kierunkami dietetycznymi, medycznymi, przyrodniczymi i wychowania fizycznego. Osoby aktywnie związane ze sportem również mogą skorzystać z tej publikacji, która kompleksowo zobrazuje im pojęcie "dietetyka sportowa". Wcześniej miałam już styczność z książkami poruszającymi tę dziedzinę dietetyki, jednak żadna nie dorównuje recenzowanej powyżej pozycji. Ogromnie się cieszę, że powstała właśnie taka książka, z którą miałam możliwość się zapoznać i z której to będę korzystać w mojej praktyce.